(کنترول گیاهان هرزه در مزارع (پنبه،کچالو..چراگاه ها

- مبارزه با گیاهان هرزه پنبه: 

     مهمترین گیاه کش های که به منظور کنترول گیاهان هرزه در مزارع پنبه مورد استفاده قرار میگیرند آفالن و گازاکارد هستند:

آفالن به مقدار 1.5 تا 2 کیلوگرام در 400 تا 800 لیتر آب استعمال میگردد و در صورتی که بلافاصله پس از بذر در مزرعه پخش گردد میتواند نتیجه خوبی داشته باشد.  در مراحل پس از نمو نیز از مخلوط آفالن و آرزین استفاده شده میتواند.

گزاکارد از طریق ریشه و برگ سبب از بین رفتن گیاهان هرزه پهن برگ میشود و روی بته پنبه اثر نامطلوبی ندارد . مقدار مصرف آن 2.5 تا 3 کیلوگرام درهکتار است. در بعضی کشور ها ترفلان برای دفع گیاهان هرزه باریک برگ یکساله و بعضی از گیاهان هرزه پهن برگ مزرعه پنبه به صورت قبل از کشت نیزاستفاده میشود و چون بعضی از پهن برگان از بین نمیروند همراه با کشت یا قبل از ظهور بته ، از گیاه کشهای کارمکس  و کتوران هم استفاده میکنند. گیاه کش دیگری به نام کوبکس که قبل از ظهور بته پاشیده میشود گیاهان هرزه پهن برگ یکساله را بخوبی کنترول میکند.

3- کنترول کیمیاوی گیاهان هرزه کچالو:

گیاه کش های که برای کنترول گیاهان هرزه مزارع کچالو استعمال میگردند عبارت اند از لینوران ، دالاپون ، DNBP ،  EPTC وغیره میباشند.

استعمال  EPTC  قبل از ظهور بته است و بلافاصله با خاک مخلوط میشود که در این حالت گیاهان هرزه یکساله را کنترول میکند. این گیاه کش بعد از ظهور بته به شکل سپری یا گرینول نیز مصرف میشود که با عملیات زراعتی باید با خاک مخلوط گردد. این کار را نباید 45 روز یا کمتر از 45 روز قبل از برداشت محصول انجام داد. گیاه کش دیگر، DNBP است که از موقعی که اولین جوانه های کچالو ظاهر میشوند استعمال میگردد و گیاهان هرزه یکساله را به خوبی کنترول میکند . دالاپون برای کنترول گیاهان هرزه باریک برگ ، به هردو صورت قبل از ظهور بته وهم بعد از ظهور بته استعمال میگردد. لینوران را نیز هم قبل از کشت و هم بعد از نرم نمودن خاک یا خاک دادن استعمال نمود ولی باید قبل از تولید کچالو باشد و تا چهار ماه بعد از دوا پاشی نیز نباید کشت جدیدی در مزرعه صورت گیرد.

در حال حاضر در اکثر مزارع کچالوی کشور ایران گیاه کش سنکور بهترین اثر را دشته است . این گیاه کش را باید زمانی استعمال نمود که گیاهان هرزه در مرحله چهار برگی باشند یعنی پس از کشت غده ها و قبل از جوانه زدن آنها که بیشترین گیاهان هرزه جوانه زده باشند. استعمال گیاه کش را بعضی مواقع تا ظهور 5 فیصد جوانه غده ها نیز میتوان به تاخیر انداخت تا گیاهان هرزۀ بیشتری جوانه بزنند. میزان مصرف این گیاه کش 700 تا 750 گرام ماده موثره سنکور در هکتار همراه با 350 تا 400 لیتر آب میباشد. همچنان با مصرف 2 کیلوگرام آفالون و یا 2 تا 3 کیلوگرام گراماکسون در هکتار با گیاهان هرزه مزارع کچالو مبارزه باید نمود.

4- کنترول گیاهان هرزه در مزارع لبلبو:

     در مزارع لبلبو گیاهان هرزه گندمی برگ و پهن برگ به ملا حظه رسیده و در بعضی مناطق زرع این نبات را محدود میسازد هرچند کنترول این گیاهان به شکل میخانیکی در مزارع کوچک توصیه میشود ولی در ساحات وسیع این کار پر مشقت خواهد بود. به منظور مبارزه با گیاهان هرزه مزارع لبلبو از گیاه کش های ذیل میتوان استفاده کرد:

1- پیرامین ( کلوریدازون) :  به شکل پودر قابل حل در آب بوده و 65 تا 80 فیصد ماده موثره دارد این گیاه کش به مقدار 4 تا 5 کیلوگرام در هکتار برای کنترول گیاهان هرزه پهن برگ قبل از کشت لبلبو  توسط دسک با خاک مخلوط میگردد و بعد از آن آبیاری صورت میگیرد.

2- بتانال ( فن مدیفام): این گیاه کش به شکل محلول 16.5 فیصد ماده موثر تهیه شده در اوایل فصل نمویی لبلبو برای مبارزه علیه گیاهان هرزه پهن برگ استعمال میشود. بهترین وقت استعمال آن موقعی است که دو برگ لبلبو کامل شده باشد و گیاهان هرزه در مراحل اولیه نمو باشد. مقدار (دوز) استعمال آن 3.5 تا 6.5 لیتر در هکتار میباشد.

3- ترفلان (ترای فلورالین): ایملشن 48 فیصده برای کنترول گیاهان هرزه پهن برگ و گندمی برگ یکساله در مرحله جوانه زدن تخم بکار میرود . در موقع استعمال بته های لبلبو حد اقل 4 تا 6 برگی باشند. بعد از استعمال با خاک مخلوط و مزرعه آبیاری شود. مقدار مصرف این گیاه کش 2 تا 2.5کیلوگرام در هکتار است. اگر این گیاه کش با دوز بلند استعمال شود بالای گندم وجو که بعداً بذر میگردد اثری نا مطلوب خواهد داشت.

4- رونیت( سیکلوات) :این گیاه کش به صورت مایع 72 فیصده تهیه شده و قبل از بذر  برای کنترول گیاهان هرزه نیزه برگ مورد استفاده قرار میگیرد. بعد از استعمال باید فورا با خاک مخلوط گردد تا  از فرار آن جلوگیری شود.

  5- کنترول گیاهان هرزه بادنجان رومی:

     بادنجان رومی که عمدتا به شکل نهالی در کشور ما کشت میشود و این نهالی از قوریه به ساحه اصلی انتقال داده شده با داشتن نموی قبلی در رقابت تفوق داشته میباشد برعلاوه در جریان فصل نمویی اطراف ریشه ها چندین بار نرم گردیده و این پروسه نیز باعث کنترول گیاهان هرزه میشود.

     بعضا کنترول گیاهان هرزه در قوریه بادنجان رومی ایجاب مراقبت را مینماید در صورتیکه گیاهان هرزه کوک گراس، غمی و غیره مشکل ایجاد نماید خاک را میتوان با استفاده از میتایل بروماید تعقیم نمود  . در صورت موجودیت گیاهان هرزه یک ساله ، ساحه باید چندین مرتبه بصورت میخانیکی کنترول شود.

6- کنترول گیاهان هرزه پیاز:

     در کشور ما عموما کنترول گیاهان هرزه پیاز به طریقه میخانیکی صورت میگیرد و در طول فصل نمویی مزرعه چندین بار خیشاوه میشود ولی این خیشاوه کاری وقت زیاد دهقان را گرفته همچنان مصرف تمام شد را در ساحات بزرگ بیشتر میسازد.

     گیاه کش های که جهت کنترول گیاهان هرزه پیاز استعمال میشود عبارت اند از: ترای بونل ، کلوروکسوران ، مونولینوران، نایتروفن وغیره میباشد. همچنان از اینکه گیاه هرزه پرازیتی زرد پیچک در پیاز بیشتر دیده میشود لذا برای کنترول آن باید اقدامات ذیل را به عمل آورد :

    برای ازبین بردن زرد پیچک که قبلا در مزرعه و جود دارد میتوان از گیاه کش داکتال 75  که به شکل پودر وتابل موجود است به مقدار 7 تا 12 کیلو گرام ماده موثره در هکتار قبل از ظهور زرد پیچک در مزرعه استفاده نمود. همچنین، از گیاه کش دیکلونبیل ( کاسورون ) به مقدار 2.2 کیلو گرام ماده موثره در هکتار به صورت دانه قبل یا بعد از ظهور زرد پیچک میتوان استفاده کرد. در موقع استعمال باید مزرعه کمترین پوشش نباتی را دارا باشد تا گیاه کش روی خاک بنشیند.

هرگاه رشته های زرد پیچک به نبات میزبان متصل شده باشد باید گیاه کش گراماکسون به مقدار 3 کیلو گرام (ماده تجارتی )در هکتار محلول پاشی گردد و بهتر است  که در اوایل بهار و قبل از پیشروی لکه ها دوا پاشی عملی شود و هر 7 تا 10 روز یک بار این محلول پاشی تکرار گردد تا لکه های جدید از بین بروند.

    

7- مبارزه با گیاهان هرزۀ حبوبات: 

الف- نخود: از گیاه کش های که برای مبارزه با گیاهان هرزه مزارع نخود استفاده میشود ترفلان را میتوان نام برد که به مقدار 1.5 تا 2.5 لیتر در هکتار و قبل از بذر استعمال میگردد. این گیاه کش باید روی زمین آماده برای کشت یک هفته قبل از بذر پاشیده شود و برای جلوگیری از فرار گیاه کش به عمق 5 تا 8 سانتی متر با خاک مخلوط گردد. همچنان  گیاه کش های که قبل از سبز شدن تخم در مزارع نخود استعمال میشوند عبارت اند از:

1- لاسو به مقدار 3.5 تا 6.5 لیتر در هکتار 2- آفالن به میزان 3 تا 4 لیتر در هکتار3- سنکور به مقدار 1 تا 5.5 کیلوگرام در هکتار.

ب - نخود فرنگی یا نخود سبز : مزرعه نخود فرنگی را زمانی که ارتفاع بته ها 7  تا 15 سانتی متر است به صورت بعد از ظهور می توان باگیاه کش های MCPA   یا MCPB  دواپاشی کرد این گیاه کش ها گیاهان هرزه پهن برگ را کنترول میکنند. باید توجه شود که نباید دواپاشی تا مراحل گل کردن به تاخیر بیافتد زیرا ممکن است باعث خسارت گردد. مقدار گیاه کش توصیه شده یک کیلوگرام  MCPB  و 250 گرام  MCPA  است که همراه 160 لیتر آب در یک هکتار پاشیده میشود. باید دانست که استعمال هریک ازین گیاه کشها پخته شدن نخود را حد اقل 4 روز به تاخیر میاندازد.

از گیاه کش دالاپون نیز میتوان در زمانی  استفاده کرد که گیاهان هرزه در مرحله سه برگی باشند. این گیاه کش گیاهان هرزه نیزه برگ را بخوبی کنترول میکند. گیاهان آلوده با این گیاه کش نباید به حیوانات تغذیه شود.

ج – سایبین :  در مزارع سایبین گیاه کش های مختلفی را میتوان قبل از کشت ، قبل از ظهور و سبز شدن بته و همچنین بعد از ظهور وسبز شدن سایبین استعمال نمود. گیاه کش های ترفلان ، سونالان و کوبکس را میتوان  6 هفته تا بلا فاصله قبل از کشت  استعمال نمود. ترفلان باید در خاک خشک و به عمق 5 تا 8 سانتی متری خاک مخلوط شود . عمق تخم  در مزرعه دواپاشی شده نباید از  5 سانتی متر بیشتر باشد و از علوفه میتوان برای تغذیه حیونات استفاده کرد. مقدار مصرف آن در مزارع ریگی 1.5 و در خاکهای سنگین 2.5 کیلوگرام در هکتار است. مقدار استعمال سونالان 2.5 تا چهار کیلو گرام در یک هکتار میباشد. کوبکس تاثیر بهتری روی تاج خروس دارد و مقدار مصرف آن 1.5 تا 3 کیلوگرام در هکتار است. لاسو  یا  آلاکلر گیاهان هرزه نیزه برگ یکساله را تا دو الی سه ماه کنترول میکند و همچنان گیاهان هرزه پهن برگ مانند تاج خروس ، سلمه ، و خرفه نیز میتواند موثر باشد. مقدار مصرف آن 3.5 تا 6 .5 کیلو گرام در هکتار است. این گیاه کش بلافاصله بعد از بذر نبات وقبل از ظهور جوانه استعمال میگردد و آنرا نباید درخاک های ریگی استفاده کرد. بعضی از گیاهان هرزه ( پهن برگ) بعد از سبز شدن سایبین در مزرعه میرویند که برای کنترول آنها میتوان از بازاگران استفاده کرد . این گیاه گش را باید قبل از مرحله 6 برگی سایبین با 200 الی 300 لیتر آب  و به میزان 2 الی 3 لیتر ماده موثره در هکتار استعمال نمود.بهترین زمان دوا پاشی وقتی است که گیاهان هرزه کوچک و بته های سایبین 2 یا 4 برگه هستند. مخلوط های از تر فلان و آفالن، لاسو و آفالن،  لاسو و سنکور نیز در مزارع سایبین استعمال میگردد.

8- کنترول گیاهان هرزه نباتات علوفه ای

نباتات علوفه ای که برای تغذیه حیوانات کشت میشوند شامل دو دسته از نباتات هستند یکی از خانواده گراس ها یا غله جات مانند جواری، جو ، جودر، یولاف، و تعدادی از گراسهای دیگر که قبلا راجع به کنترول گیاهان هرزه غله جات معلومات حاصل نمودید؛ و دیگری از خانواده لیگیوم  مانند رشقه شبدر و غیره . از اینکه نباتات علوفه ای  به دفعات مورد بهره برداری قرار میگیرند مجال کمتری برای رشد و نموی گیاهان هرزه باقی میماند ولی در بعضی موارد مبارزه با آنها لازم خواهد بود. غله جاتی را که همراه با رشقه و انواع شبدر کاشته شده اند میتوان با استفاده از گیاه کش تو فور  دی امینی یا MCPA  دواپاشی کرد. ولی باید طوری صورت گیرد تا محصول خساره نبیند. دوا پاشی با تو- فور- دی امینی تا 250 گرام در یک هکتار در موقعی که غله جات به ارتفاع 20 تا 30 سانتی متر رسیده باشند خساره چندانی ندارد زیرا غله جات برای لیگیوم ها حالت سایبان را دارند و از این رو خساره  کاهش می یابد. باید توجه نمود که دوا پاشی به فشار کم صورت گیرد.

گیاه کش EPTC  قبل از کشت استعمال میشود وروی گیاهان هرزه چمنی و تعدادی از گیاهان هرزه پهن برگ موثر است. این گیاه کش در خاک خشک استعمال میشود و باید بلا فاصله در عمق 5 تا 8 سانتیمتر با خاک مخلوط گردد.  یکی از گیاهان هرزه پرازیتی که بیشتر در مزارع رشقه و شبدر مشاهده میشود زرد پیچک است که علاوه برکنترول میخانیکی و زراعتی ، مثل چرانیدن ، درو کردن، سوزاندن قطعات آلوده ، یا پوشاندن با کاه و بقایای نباتی به ارتفاع 20 سانتی متر، میتوان از طریق کیمیاوی نیز با استفاده از گیاه کش داکتال به مقدار 12 کیلوگرام در هکتار در بهار و قبل روئیدن تخم زرد پیچک مبارزه کرد.

9 - کنترول گیاهان هرزه چراگاه ها:

گیاهان هرزه چراگاه ها اکثرا با طریقه های میخانیکی ( قطع کردن ، خیشاوه ،کدمن نمودن و سوختاندن) کنترول میشوند ولی در چراگاه های دایمی که حاصلخیزی آنها کم و چرای نادرست و بی رویه( چرای مفرط Overgrazing  ) هم معمول است گیاهان هرزه مشکل زیادی را به وجود می آورند در صورتی که با دادن کود و زرع ورایتی های پر حاصل از نباتات خاندان لیگیوم و گندمیان این گونه مراتع ( چراگاه ها) احیا شوند برای بهبود کیفیت و افزایش تولید آنها می توان از گیاه کش های کیمیاوی نیز استفاده کرد. یکی از گیاه کش های که برای کنترول گیاهان هرزه در چراگاه ها و نباتات چمنی مورد استفاده قرار میگیرد  تو-فور- دی امینی است که استعمال 500 گرام از آن در یک هکتار قبل از این که گیاهان هرزه چراگاه به مرحله تولید گل برسند پهن برگها را از بین میبرد. دوا پاشی زمانی صورت گیرد که گیاهان هرزه به خوبی رشد کرده باشند و بعداً به مدت یک هفته اجازه چرش به حیوانات داده نه شود.

جلوگیری از مسموم شدن حیوانات با گیاهان هرزه: گیاهان هرزه زهری باید در ساحه چراگاه دقیقا تشخیص و فورا دور گردد هر گاه ساحه کوچک مصاب گردیده باشد باید به طریقه میخانیکی در اسرع وقت کنترول گردد و اگر ساحه وسیعاً با گیاه هرزه مصاب شده باشد باید قبل از رها کردن مواشی در ساحه باید کنترول وازبین برده شوند. برای این کار استفاده از گیاه کشها بوسیله وسایل رو زمینی و یا طیاره ها نظر به وسعت ساحه صورت میگیرد بعد از اطمینان کامل از عدم موجودیت گیاهان هرزه زهری حیوانات را میتوان به طور مطمئن در ساحه رها کرد در غیر آن امکان خساره جبران ناپذیر متصور است.